تعریف

کشور‌هایی که در سال ۲۰۰۵ برای فناوری ارتباطات و اطلاعات، هزینه پرداخت کرده‌اند

فناوری اطلاعات بسیار از علم رایانه وسیع‌تر (و پیچیده تر) است. این اصطلاح در دهه ۱۹۹۰ جایگزین اصطلاحات پردازش داده‌ها و سیستم‌های اطلاعات مدیریت شد که در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۶۰ بسیار رایج بودند. فناوری اطلاعات معمولاً به کلیه فناوریهائی اشاره دارد که در پنج حوزه جمع آوری، ذخیره سازی، پردازش، انتقال و نمایش اطلاعات کاربرد دارند.

دانش فناوری اطلاعات و رایانه با هم فرق می‌کنند، البته در موارد زیادی با هم اشتراک دارند. اگر علم رایانه را مشابه مهندسی مکانیک بگیریم، فناوری اطلاعات مشابه صنعت حمل و نقل است. در صنعت حمل و نقل، خودرو و راه‌آهن و هواپیما و کشتی داریم. همه این‌ها را مهندسان مکانیک طرح می‌کنند. در عین حال در صنعت حمل و نقل مسائل مربوط به مدیریت ناوگان و مدیریت ترافیک و تعیین استراتژی حمل و نقل در سطح شرکت و شهر و کشور مطرح است که ربط مستقیمی به مهندسی مکانیک ندارد اما فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)(به فارسی فاوا) مهمترین مقوله در این زمینه‌است. سید حامد خسروانی شریعتی، تعریفی دیگر از فناوری اطلاعات بیان می دارد که بیان از فرابخشی بودن این رشته دارد، به گفته ایشان : مهندسی فناوری اطلاعات دانشی ترکیبی از مهندسی نرم افزار، مهندسی صنایع و مارکتینگ می باشد که رویکردی تحلیلی، تجاری و باریک بینانه به تکنولوژی های نوین اطلاعاتی دارد .ایشان با ایجاد این رویکرد شکاف میان طراحان نرم افزار و تحلیل کنندگان سیستم و بازار هدف را حل کرده اند.

عناصر اصلی

فناوری اطلاعات متشکل از چهار عنصر اساسی انسان، ساز و کار، ابزار، ساختار است، به طوری که در این فناوری، اطلاعات از طریق زنجیره ارزشی که از بهم پیوستن این عناصر ایجاد می‌شود جریان یافته و پیوسته تعالی و تکامل سازمان را فراراه خود قرار می‌دهد: ^[۳]

• انسان: منابع انسانی، مفاهیم و اندیشه، نوآوری
• ساز و کار: قوانین، مقررات و روشها، سازوکارهای بهبود و رشد، سازوکارهای ارزش گذاری و مالی
• ابزار: نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبکه و ارتباطات
• ساختار: سازمانی، فراسازمانی مرتبط، جهانی

بسیاری مفهوم فناوری اطلاعات را با کامپیوتر و انفورماتیک ادغام می کنند، این درحالیست که این ها ابزار های فناوری اطلاعات می باشند نه تمامی آنچه که فناوری اطلاعات عرضه می کند . سید حامد خسروانی شریعتی در مقاله ای در همین زمینه آورده است که :" با فرض اینکه فناوری اطلاعات یک سیب باشد، کامپیوتر، شبکه، نرم افزار و دیگر ابزارهای مرتبط با این حوزه همانند دم سیب است که میوه توسط آن تغذیه می گردد، حال این خود سیب است که محصول اصلی است و هدف و نتیجه در آن خلاصه می گردد. " ^[۴]

زمینه‌های فناوری اطلاعات

امروزه معنای اصطلاح «فناوری اطلاعات» بسیار وسیع شده‌است و بسیاری از جنبه‌های محاسباتی و فناوری را دربر می‌گیرد و نسبت به قبل شناخت این اصطلاح آسان‌تر شده‌است. چتر فناوری اطلاعات تقریباً بزرگ است و بسیاری از زمینه‌ها را پوشش می‌دهد. متخصصین فناوری اطلاعات وظایف متنوعی دارد، از نصب برنامه‌های کاربردی تا طراحی شبکه‌های پیچیده رایانه‌ای و پایگاه داده‌های اطلاعاتی. چندی از زمینه‌های فعالیت متخصصین فناوری اطلاعات می‌تواند موارد زیر باشند: ^[۲] فناوری اطلاعات و علوم کتابداری و اطلاع رسانی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند.

• مدیریت اطلاعات
• مهندسی رایانه
• امنیت

در ایران متولی اصلی فناوری اطلاعات و ارتباطات را وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات میدانند . [۱]

با افزایش چشمگیر تنوع تجهیزات و خدمات مربوط به فناوری اطلاعات, مدیریت خدمات ارائه شده در این حوزه نیز با چالشهای فراوانی روبرو شده است. مدیریت رسیدگی به مشکلات و درخواستها, مدیریت تجهیزات و منابع در رابطه با خدمات پشتیبانی فنی و تخصیص آنها به کاربران, و همچنین نظارت , کنترل و برنامه ریز در این زمینه از جمله مواردی است که مدیران حوزه فناوری اطلاعات را بر آن می دارد تا برای خود ابزارهای سودمند و کارا تدارک ببینند. از جمله این ابزارها, میتوان به نرم افزارهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات اشاره نمود که میتوانند مدیران و کارشناسان و تکنسین ها را در این رابطه یاری نمایند. بعنوان مثال نرم افزار پرشین سرویس دسک که یک برنامه تحت وب است این اجازه را به کاربران آن میدهد که مدیریت مشکل و همچنین مدیریت کالاها و تجهیزات را به صورت بسیار قدرتمند انجام دهند.

فناوری اطلاعات در دانشگاه‌های ایران

ادامه مطلب ...
نويسنده : niloofar | تاريخ : جمعه 5 خرداد 1391برچسب:,

| نوع مطلب : <-PostCategory-> |

شته مهندسی فناوری اطلاعات، زیرمجموعه گروه فنی در دانشگاه محسوب میشود. این رشته دانشی را به مخاطب منتقل میکند که طی آن روشهای جمع آوری اطلاعات، استفاده و انتقال آن میسر شود.
مطالعه، طراحی، ساخت، راه اندازی، نگهداری سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری، جمع آوری، سازماندهی، طبقه بندی و انتقال اطلاعات مهمترین اهدافی است که مهندسی فناوری اطلاعات آن را دنبال میکند. مهمترین توانمندی دانش آموختگان این رشته، استفاده صحیح و بهره برداری به موقع از اطلاعات است. هسته اصلی این رشته را مهندسی کامپیوتر به ویژه گرایش نرم افزار تشکیل میدهد.
در عصری که به سر میبریم فناوری اطلاعات یکی از عمده ترین محورهای تحول و توسعه در دنیا محسوب میشود. امروزه دستاوردهای ناشی از فناوری اطلاعات چنان با زندگی مردم تلفیق شده است که توقف در مسیر آن باعث ایجاد اختلال در جامعه و حتی رفاه و آسایش مردم میشود. از اینرو بسیاری از کشورها جهت عمومیت بخشیدن به استفاده از فناوری اطلاعات دست به اقدامات خرد و کلانی زده اند که آموزش آکادمیک فناوری اطلاعات یکی از این موارد است.
در کشور ما نیز در راستای ایجاد تغییرات بنیادین و منطقی و دستیابی به نیروهای متخصص و کارآمد رشته فناوری اطلاعات به صورت متمرکز و غیرمتمرکز در مراکز آموزش عالی از جمله دانشگاهها ارایه میشود. در واقع میتوان گفت ورود رشته IT به مجموع رشته های ارایه شده در دانشگاههای کشور به ابتدای سال ۱۳۸۰ و همزمان با اوج گرفتن مباحث مربوط به فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی در ایران بازمیگردد. اما در سال ۱۳۸۱ بود که رشته مهندسی فناوری اطلاعات بهطور رسمی در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مورد پذیرش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار گرفت.
به گونه ای که رشته مهندسی فناوری اطلاعات در پایه لیسانس به طور همزمان در سه دانشگاه علم و صنعت، امیرکبیر و شیراز تدریس شد. از آن پس تاکنون رشته IT در مقاطع تحصیلی مختلف و توسط دانشگاه دولتی و غیردولتی به متقاضیان یادگیری این علم آموزش داده میشود و علیرغم نوپایی خود از طرفداران قابل توجهی برخوردار است. لذا آنچه در این گزارش مورد بررسی قرار میگیرد آشنایی با رشته مهندسی فناوری اطلاعات، پرداختن به چگونگی امکانات لازم و نقاط ضعف و چالشهای موجود در مسیر ارایه این رشته است.

● ماهیت رشته فناوری اطلاعات
پیش از هر چیز بهتر است ابتدا به ماهیت رشته فناوری اطلاعات در ایران بپردازیم. رشته IT در ایران ماهیتی میان رشتهای دارد. به این مفهوم که رشتهای خالص نیست و از تلفیق رشته هایی نظیر مدیریت، مهندسی صنایع، مهندسی الکترونیک و مهندسی کامپیوتر به ویژه نرم افزار به وجود آمده است.
ماهیت میان رشته ای فناوری اطلاعات باعث شده است هم اکنون دانشگاههای مختلفی چون تربیت مدرس، خواجه نصیر، تهران، امیرکبیر، شریف و علم و صنعت در مقطع کارشناسی ارشد، برخی دانشکدههای فنی دانشگاه آزاد و سراسری در مقطع کارشناسی و دانشگاههای علمی-کاربردی و پودمانی در مقطع کاردانی به ارایه این رشته بپردازند.
بر اساس این گزارش رشته فناوری اطلاعات در دوره کاردانی بیشتر به ارایه کردن مسایل مربوط به وب میپردازد. در دوره کارشناسی نیز متقاضیان را با عملیات شبکه و امور اجرا کردن آن در سازمانها آشنا میکند و در پایان این دوره، اندک اندک وارد مباحث مدیریت پروژه میشود. البته قابل ذکر است کارشناسی ارشد IT دارای گرایشهای عمدهای نظیر تجارت الکترونیکی، سیستمهای چندرسانهای، مدیریت سیستمهای اطلاعاتی، امنیت اطلاعات، شبکه های کامپیوتری و مهندسی فناوری اطلاعات است که برخی از این گرایشها در دانشگاههای ایران ارایه میشود.
در دوره کارشناسی ارشد نیز ضمن تکمیل مدیریت پروژه به ارایه راه حلهای مناسب برای مسایل پیچیده سازمانی میپردازد. هرچند مقطع دکترای فناوری اطلاعات در ایران ارایه نمی شود، اما انجام امور تحقیقاتی و دستیابی به نظریه های جدید از محورهای اصلی در این مقطع محسوب میشود.

● دروس رشته فناوری اطلاعات
مرور سرفصل دروس رشته فناوری اطلاعات نشان میدهد اجرای برخی اصول قانون اساسی در راستای سازماندهی اطلاعات، چگونگی بهره برداری کیفی از داده ها و یکپارچه سازی و انتقال سریع آنها از جمله محورهایی بوده که در تعیین دروس این رشته مدنظر قرار گرفته است.
بر اساس این گزارش، رشته IT نیز مانند بسیاری رشته های دیگر دارای دروس پایه، اصلی، تخصصی و عمومی است. دروس پایه در مقطع کارشناسی معمولا شامل ریاضی، معادلات دیفرانسیل، آمار و احتمالات مهندسی، فیزیک و کارگاه عمومی است. دروس اصلی شامل ساختمانهای گسسته، مبانی کامپیوتر و برنامه سازی، زبان ماشین و برنامه نویسی سیستم، ساختمان داده ها، مدارهای منطقی، معماری کامپیوتر، برنامه سازی پیشرفته، سیستمهای عامل، پایگاه داده ها و طراحی الگوریتمهاست.
همچنین مهندسی نرم افزار، شبکه های کامپیوتری، مبانی الکترونیک دیجیتال، هوش مصنوعی، اصول و مبانی مدیریت، مبانی اقتصاد مهندسی، آزمایشگاه شبکه، آزمایشگاه پایگاه داده ها، شیوه ارایه مطالب علمی و فنی، زبان تخصصی و آزمایشگاه سیستم عامل از دیگر دروس اصلی این رشته به شمار میرود.
در نهایت اینکه دروس تخصصی نیز به مبانی فناوری اطلاعات، مهندسی فناوری اطلاعات، تجارت الکترونیکی، مدیریت و کنترل پروژههای IT، برنامه ریزی استراتژیک IT، آموزش الکترونیکی، محیطهای چندرسانهای، پروژه IT و کارآموزی تقسیم میشود.

● تفاوت رشته نرم افزار با فناوری اطلاعات
بهطور کلی ارتباط میان فناوری اطلاعات و نرم افزار مانند رابطه پزشک متخصص و دکتر داروساز است، به این مفهوم که پزشک صرفا به تجویز دارو و داروساز به ساخت دارو میپردازد.
مهندسی نرم افزار به صورت ریشه ای و بنیادین ضمن استفاده از پایه ریاضی و با عمق قابل توجه موضوعات را مورد توجه قرار میدهد، در حالی که مهندسی فناوری اطلاعات بیشتر جنبه های تکنولوژیک و کاربردی نرم افزار را بررسی میکند.
مهندس نرم افزار به ارایه راه حل برای حل مسایل پیچیده سازمانی میپردازد، در حالی که مهندس IT پیاده سازی راه حلها با استفاده از تکنیک را بر عهده میگیرد.

●توانمندی ها و ویژگی های لازم برای موفقیت در رشته مهندسی فناوری اطلاعاتی
با توجه به ماهیت میان رشته ای مهندسی فناوری اطلاعات ، دانشجوی این رشته لازم است که به دو مبحث علوم مدیریت و کامپیوترعلاقه مند باشد . هم چنین باید در ریاضی توانمند بوده و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی داشته باشد .
زیرا به گفته « الکساندروف ». ریاضیدان و فیلسوف معاصر شوروی ، علم ریاضی کاربرد فراوانی درسایر دانش ها ، صنعت و درهمه زمینه های مربوط به زندگی بشری دارد این رشته درحال حاضر از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی دانشجو می پذیرد اما دکتر جلالی معتقداست که رشته IT باید از بین داوطلبان هر ۵ گروه آزمایشی دانشجو بپذیرد و آزمون این رشته باید به صورت نیمه متمرکز برگزار گردد تا علاقه مندترین و مستعد ترین داوطلبان وارد این رشته گردند . داوطلبانی که بیش از ورد به دانشگاه با کامپیوتر آشنایی داشته ودراین زمینه توانمند باشند.

● توجه به نیازهای بازار کار
یکی از مهمترین عوامل جذب نیرو در بازار کار توجه به نیازهای جامعه هنگام تربیت دانش آموختگان است. دکتر جلالی، در مورد نیاز فعلی بازار کار ایران در زمینه IT چنین اظهار میکند: در حال حاضر بازار کار ایران، بیش از هر چیز به تکنسین فناوری اطلاعات نیاز دارد که این امر مستلزم تحصیل در پایه کاردانی است، زیرا امروزه بسیاری از مراکز نظیر مدارس، بانکها و غیره به سیستم کامپیوتر مجهز هستند و به افرادی نیازمندند که قادر به نگهداری و پشتیبانی از آنها باشد و این اقدام نه به مهندس احتیاج دارد و نه فرد دیپلمه توانایی انجام این کار را دارد.
لذا با توجه به رشد فناوری اطلاعات در کشور، زمانی به مهندس IT احتیاج خواهیم داشت که برنامه های وسیع و مدیریتی در این حوزه داشته باشیم و IT تا لایه های عمقی جامعه نیز پیش رفته باشد.
در حال حاضر وزارت بازرگانی در پی آن است که سیستم تجارت ایران را مثل کشورهای پیشرفته، الکترونیکی کند. این پروژه بسیار پیچیده است و نیاز به تعداد قابل توجهی متخصص IT دارد. تا جایی که اگر تمامی دانشجویان ما وارد بازار کار شوند. باز هم پاسخگویی نیاز این پروژه و پروژه های مشابه نخواهند بود. حتی در کارهایی ساده تر مثل مکانیزه شدن سیستم یک اداره، نیاز به متخصص این رشته است. به عبارت دیگر در حال حاضر، همه چیز به سمت IT پیش می رود و به همین دلیل فارغ التحصیلان این رشته اگر توانمند باشند، بیکار نخواهد ماند.

● توصیه به علاقه مندان رشته IT
در پایان بد نیست توصیهای نیز به افرادی داشته باشیم که مایلند در این رشته به تحصیل بپردازند. کارشناسان معتقدند با توجه به وضعیت کنونی رشته IT در کشور، بهتر است افرادی به تحصیل در این علم بپردازند که میخواهند بلافاصله پس از اتمام تحصیلات وارد بازار کار شوند، یعنی به عبارت دیگر تصمیم به ادامه تحصیل در سطوح بالاتر را ندارند.
لذا چنانچه فردی میخواهد به تحصیل در سطوح ارشد و دکترا در زمینه IT بپردازد، بهتر است ابتدا با مهندسی کامپیوتر (نرم افزار) به تقویت پایه علمی خود اقدام کند و سپس در مقاطع بعدی به رشته فناوری اطلاعات بپردازد، زیرا فراگیری رشته IT با پایه نرم افزار میتواند زمینه های یادگیری بهتر این رشته را ایجاد کند.

منبع : سایت تبیان

نويسنده : niloofar | تاريخ : چهار شنبه 3 خرداد 1391برچسب:,

| نوع مطلب : <-PostCategory-> |

مهندسی فناوری اطلاعات

IT   یا فناوری اطلاعات یک مولفه حیاتی زندگی مدرن است که با ماهنیتی میان رشته ای یکی از مهمترین حوزه های فناوری نوین را تشکیل می دهد. امروزه در جوامع پیشرفته، فناوری اطلاعات شاهرگ بیشتر سازمان ها و مراکز تجاری محسوب می شود و در ارتباطات مورد نیاز یک جامعه ی مدرن نقش اساسی دارد. این رشته از نظر عملیاتی یک رشته میان رشته ای بین کامپیوتر، صنایع و برق است که در این میان امور مربوط به تولید، پردازش، نگاهداشت و عرضها طلاعات به مباحث کامپیوتری مرتبیط می شود. بخخث های مدیریت اطلاعات و فرآیند های آن از سلسله  بخث های رشته صنایع و ذرشته برق است و بخصوص گرایش مخابرات، انتقالات مرتبط با اطلاعات و داده ها را برعهده دارد.

IT   را می توان استفاده بهینه از اطلاعات برای کاربردهای مختلف دانست؛ یعنی متخصص این رشته باید بتواند اطاعات را جمع آوری، دسته بنمدی و پردازش کرده و به موقع از آنها استفاده نماید. از همین رو کارشناس این رشته باید مبانی کامپیوتر را بلد باشد؛ به عبارت دیگر هسته اصلی این رشته همان هسته اصلی مهندسی کامپیوتر است.

هدف از ایجاد این رشته در آزمون کارشناسی ارشد تربیت متخصصانی است که در زمینهی مطالعه، طراحی، ساخت و راه اندازی  و نگهداری سیستمه ای سخت افزاری و نرم افزاری جمع آوری، سازمان دهی، طبقه بندی، استفاده  و انتقال اطلاعات تبحر لازم را داشته باشند.

فرصت های شغلی فراوانی نیز برای دانش آموختگان این رشته مهیاست

نويسنده : niloofar | تاريخ : چهار شنبه 3 خرداد 1391برچسب:,

| نوع مطلب : <-PostCategory-> |

يك سيستم اطلاعاتي اطلاعات را براي يك هدف خاص جمع آوري پرازش ذخيره تحليل و توزيع مي كند.مانند هر سيستم ديگر سيستم اطلاعاتي شامل ورودي و خروجي (گزارش و محاسبات)است.اين سيتم ورودي را پرازش و خروجي را به كاربر يا به سيستم ديگر ارسال مي كند.علاوه بر اين ممكن است يك مكانيزم پس خورد (فيدبك)هم براي كنترل عمليات در ان قرار گيرد.سيستم اطلاعاتي مانند هر سيستم ديگر درون يك محيط كار مي كند.

در مطالعه سيستم هاي اطلاعاتي نكته حائز اهميت تفاوت بين داده اطلاعات و دانش است.داده ها (data)حقايقي خام يا توضيحاتي مقدماتي درباره اشيا وقايع فعاليت ها و تراكنش ها هستند كه جمع آوري ذخيره ثبت ودسته بندي شده اند اما چون سازماندهي نشده اند حامل معناي خاصي نيستند.به عنوان مثال مي توان از ميانگين نمرات كلاس موجودي حساب بانكي و يا تعداد ساعاتي كه كارمندان در يك ماه كار كرده اند نام برد.............

ادامه مطلب ...
نويسنده : niloofar | تاريخ : چهار شنبه 3 خرداد 1391برچسب:,

| نوع مطلب : <-PostCategory-> |